Bóng đá đã tồn tại hơn 150 năm và rất nhiều thứ về môn thể thao vua này đã thay đổi trong suốt lịch sử. Tuy nhiên, một điều gần như không thay đổi là trang phục mà các cầu thủ mặc khi thi đấu. Chắc chắn đã có một vài thay đổi nhỏ, nhưng dù đó là ở Ngoại hạng Anh, Champions League hay giải đấu nghiệp dư địa phương, bộ đồ thi đấu của cầu thủ về cơ bản là giống nhau.
Các cầu thủ mặc áo (thường tay ngắn, đôi khi tay dài), quần short, tất dài và giày bóng đá. Đôi khi, thủ môn đội mũ để tránh nắng và có thể mặc quần dài thay vì quần short, nhưng điều đó khá hiếm. Nhìn chung, trang phục thi đấu đã giữ nguyên trong suốt lịch sử bóng đá.
Gần đây, người hâm mộ đã phát hiện một số cầu thủ đeo vòng cổ khác thường trong các trận đấu, và có một lý do chính đáng cho sự thay đổi này trong trang phục của họ.
Vòng cổ Q-Collar được đeo để thử nghiệm ngăn ngừa chấn động não
Chúng xuất hiện tại World Cup Nữ 2023
Người hâm mộ bóng đá tinh ý đã nhận thấy một số cầu thủ, đặc biệt là trong các giải bóng đá nữ, đeo vòng cổ khác thường trong các trận đấu. Đây chính là Q-Collar. Q-Collar là một thiết bị không xâm lấn, được thiết kế để đeo quanh cổ của các vận động viên từ 13 tuổi trở lên trong khi hoạt động thể thao. Mục đích chính của nó là giúp ngăn ngừa chấn thương não cho các vận động viên khi họ chịu tác động vào đầu.
Cầu thủ Quinn (Canada) đeo vòng cổ Q-Collar tại World Cup Nữ 2023
Theo Tiến sĩ David Smith, chuyên gia y tế đã thiết kế thiết bị này, Q-Collar tạo ra “áp lực nhẹ lên tĩnh mạch cảnh, gây ra một lượng máu rất nhỏ chảy ngược vào khoang sọ”. Điều này đảm bảo rằng máu sẽ tích tụ và sau đó lượng máu này sẽ đóng vai trò như một lớp đệm, ngăn chặn chuyển động quá mức của não bên trong hộp sọ – nguyên nhân gây ra các chấn thương như chấn động não. Thiết bị này được thiết kế bởi Smith và được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cấp phép bán dưới dạng thiết bị y tế vào năm 2021. FDA đã tiến hành các nghiên cứu về Q-Collar và nhận thấy dữ liệu cho thấy việc sử dụng thiết bị này sẽ giúp bảo vệ não khỏi các chấn thương và tổn thương nghiêm trọng. FDA cho biết nghiên cứu “chỉ ra khả năng bảo vệ não liên quan đến việc sử dụng thiết bị”.
Thống kê quan trọng của GIVEMESPORT: Bất kỳ vận động viên nào đã bị chấn động não đều có khả năng bị lại cao gấp 4-6 lần.
Thiết bị này đã được sử dụng trong các môn thể thao khác như bóng bầu dục Mỹ (NFL) và khúc côn cầu, nhưng nó được chú ý nhiều nhất trong World Cup Nữ, và có một lý do chính đáng cho điều đó.
Nghiên cứu cho thấy phụ nữ gặp nguy hiểm hơn về chấn động não
Họ có nguy cơ chấn thương sọ não do va chạm mạnh cao hơn
Những cầu thủ nam nổi tiếng như Drue Tranquill, Tony Pollard, Dalton Schultz, Shaq Thompson, Taylor Rapp, Boston Scott và Colby Parkinson đã đeo Q-Collar trong các trận đấu NFL trước đây. Thiết bị này đã được sử dụng trong cả bóng đá nam và nữ. Quinn của Canada và Rocky Rodriguez của Costa Rica chỉ là hai trong số những ngôi sao đã đeo nó trong World Cup Nữ 2023.
Cận cảnh vòng cổ Q-Collar được cầu thủ Quinn sử dụng để chống chấn thương sọ não
Tuy nhiên, có một lý do cho việc này. Theo nghiên cứu, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các vận động viên thi đấu trong các môn thể thao đối kháng có nguy cơ cao bị chấn thương sọ não. Một nghiên cứu khác, được thực hiện bởi Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA), cho thấy nguy cơ suy giảm nhận thức tăng lên khi đánh đầu bóng thường xuyên, sau khi đánh giá hơn 450 cầu thủ bóng đá nam đã nghỉ hưu ở Vương quốc Anh.
Hơn nữa, Daily Mail đã tiết lộ rằng phụ nữ có khả năng bị chấn động não cao gấp đôi nam giới, với các ảnh hưởng được cho là cũng nghiêm trọng hơn đối với phụ nữ và thời gian phục hồi lâu hơn. Điều này đúng trên tất cả các môn thể thao. Do đó, Q-Collar được đưa vào để xem liệu nó có giúp ngăn ngừa những chấn thương như vậy hay ít nhất là giảm mức độ tổn thương và tần suất xảy ra hay không. Tuy nhiên, không phải ai cũng tin vào thiết bị này.
Đã có tranh luận về hiệu quả của Q-Collar
Một số chuyên gia y tế vẫn hoài nghi
Trong khi nhiều người nói lời khen ngợi về Q-Collar, một số chuyên gia y tế không bị thuyết phục rằng thiết kế của Smith sẽ giúp ngăn ngừa chấn động não. Họ thậm chí còn cho rằng việc đeo nó có thể khiến các vận động viên mạo hiểm với cơ thể của mình hơn so với bình thường, dẫn đến những chấn thương tiềm ẩn. James Smoliga, giáo sư sinh lý học tại Đại học High Point ở Bắc Carolina, đã được trích lời bởi tờ New York Times rằng:
“Mối nguy hiểm với một thiết bị như thế này là mọi người sẽ cảm thấy được bảo vệ hơn và chơi khác đi, hành xử khác đi.”
Tiền đạo Jeremy Ebobisse (MLS) cũng sử dụng vòng cổ Q-Collar trên sân đấu
Tuy nhiên, FDA đã tuyên bố rằng họ không tìm thấy “các biến cố bất lợi đáng kể nào liên quan đến việc sử dụng thiết bị”, và rằng “lợi ích có thể có lớn hơn rủi ro có thể xảy ra”.
Nhận thức về chấn động não đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây, với cựu siêu sao WWE và sinh viên tốt nghiệp Harvard, Christopher Nowinski, đã thu hút sự chú ý đến các vấn đề liên quan đến chấn thương não sau khi sự nghiệp thi đấu của ông kết thúc sớm vì chấn thương này. Sau khi tiến hành nghiên cứu sâu rộng về chấn động não trong bóng bầu dục Mỹ, Nowinski đồng sáng lập Tổ chức Di sản Chấn động (Concussion Legacy Foundation) và nhiều công việc hơn đang được thực hiện để ngăn ngừa chấn thương não hơn bao giờ hết. Với việc tất cả các cầu thủ bóng đá đều được tự do đeo Q-Collar nếu họ muốn trong tương lai, có khả năng thiết bị này sẽ xuất hiện ngày càng nhiều trên sân cỏ.
Số liệu thống kê được trích dẫn từ Daily Mail, JAMA & Cognitive FX và chính xác tính đến ngày 14/06/2025
